Choć odpowiedź na to pytanie może wielu zaskoczyć – tak, próchnica jest zaraźliwa. To choroba zakaźna, a w jaki sposób może dojść do zarażenia i co zrobić, żeby tego uniknąć – to pytania, na które odpowiemy w niniejszym wpisie.
Jakie są przyczyny próchnicy?
Próchnicę wywołują bakterie kwasotwórcze, między innymi te z gatunku Streptococcus mutans. Egzystują one w całej jamie ustnej, a ich większe skupiska w kamieniu nazębnym. To struktura powstała z płytki bakteryjnej, która odkłada się na zębach po jedzeniu. Płytkę taką można usunąć dzięki zwykłemu myciu zębów, jeśli jednak się tego nie zrobi, to na skutek oddziaływania składników mineralnych zawartych w ślinie płytka w zaledwie kilkanaście godzin ulega mineralizacji i twardnieje. W ten sposób właśnie zmienia się w kamień, będący siedliskiem próchnicotwórczych bakterii.
Bakterie te pożywiają się cukrem, który niestety sami im dostarczamy ze spożywanym pokarmem. W tym procesie produkują kwasy, które uszkadzają powierzchnię zębów. Kiedy ta warstwa ochronna zostanie zniszczona, próchnica przenika do głębszych struktur zęba. Próchnica bowiem to choroba, w wyniku której ulega demineralizacji nieorganiczna część twardych tkanek zęba – szkliwa, zębiny, cementu korzeniowego. Wiąże się to z poważnymi powikłaniami – efektem jest zapalenie miazgi lub tkanek okołowierzchołkowych korzenia.
Jak można zarazić się próchnicą?
Jak już powiedzieliśmy, próchnica jest chorobą zakaźną. Aby zatem uniknąć zarażenia się nią, powinieneś wiedzieć, w jaki sposób się ona przenosi. Otóż można zarazić się nią na kilka sposobów. Szacuje się, że w około 80% przypadków do zakażenia próchnicą dochodzi pomiędzy rodzicami i ich dzieckiem.
Najczęściej próchnica przenosi się na inne osoby na skutek spożywania posiłków za pomocą sztućców, których wcześniej używała osoba z próchnicą. Pozostawione na nich płyny ustrojowe zawierają bakterie próchnicotwórcze, które przenikają do jamy ustnej i stają się zaczątkiem rozprzestrzeniającej się infekcji. Podobny skutek ma picie z tej samej szklanki. Aby zmniejszyć ryzyko zarażenia próchnicą, powinno się zatem korzystać jedynie z własnych sztućców i naczyń.
Niestety często rodzice przekazują próchnicę swoim małym dzieciom. Dzieje się tak w sytuacji, gdy rodzic obliże łyżeczkę lub smoczek, który później podaje dziecku, albo gdy spróbuje jedzenia, by potem tą samą łyżeczką karmić swoją pociechę.
Duże ryzyko zarażenia próchnicą niosą też… pocałunki. Co można na to poradzić? W żadnym razie nie będziemy radzić, aby ich unikać – co to, to nie. Ale po tego rodzaju kontakcie z drugą osobą warto umyć zęby lub przepłukać jamę ustną.
Jak uchronić się przed próchnicą?
W zapobieganiu próchnicy najważniejszą rolę pełni proflaktyka prowadzona od najmłodszych lat. Kluczowe znaczenie odgrywa higiena jamy ustnej. Zęby najlepiej myć po każdym posiłku, ale nie bezpośrednio po nim, lecz po odczekaniu około pół godziny lub nawet godzinę, szczególnie jeżeli jadłeś coś kwaśnego – ten odstęp pozwoli zawartym w ślinie buforom wyrównać poziom pH w jamie ustnej.
Niestety bieg życia nie zawsze pozwala na znalezienie czasu. Jeżeli nie masz możliwości mycia zębów po każdym posiłku, to dopilnuj, aby myć je przynajmniej dwa razy dziennie, rano i wieczorem, zanim udasz się na spoczynek.
Najłatwiejszym sposobem na dokładne umycie zębów, będzie użycie szczoteczki elektrycznej, obracającej się kilkadziesiąt razy na minutę. Szczoteczką manualną również można zapewnić odpowiedni poziom higieny, choć jest to trudniejsze i wymaga wprawy. Zęby najlepiej szczotkować metodą wymiatającą, używając do tego szczoteczki o miękkim włosiu. Powinno się korzystać również z nici dentystycznej, która pozwala odpowiednio doczyścić przestrzenie międzyzębowe. Pomocny jest też irygator, który przydaje się do płukania kieszonek dziąsłowych i poddaje dziąsła masażowi, wywierającemu na nie korzystny wpływ i poprawiającemu ukrwienie.
Ważnym elementem higieny jamy ustnej jest uczęszczanie regularnie na profesjonalne higienizacje w gabinecie stomatologicznym.
Jak leczy się próchnicę?
A co, jeżeli mimo środków ostrożności zarazisz się próchnicą? W takim przypadku oczywiście trzeba udać się do dentysty, aby przeprowadził leczenie zachowawcze. Polega ono na usunięniu zainfekowanych tkanek za pomocą wierteł dentystycznych oraz odbudowaniu powstałego ubytku za pomocą odpowiedniego wypełnienia.
Duże znaczenie ma szybkie podjęcie odpowiednich kroków. Jeżeli będziesz z tym zwlekać, choroba będzie postępować i obejmować coraz głębsze tkanki zębów. Później zwykłe leczenie zachowawcze może już nie wystarczyć i konieczne będzie przeprowadzenie leczenia kanałowego. To w wielu przypadkach jedyna możliwość, by uniknąć usunięcia zęba.
Co możesz teraz zrobić?
Masz problem z próchnicą? Nie czekaj – im wcześniej dentysta zajmie się Twoim problemem, tym lepiej. Przyjdź do Dentify – na wizytę możesz się umówić, dzwoniąc pod numer +48 720 220 320 bądź wypełniając formularz.